Cách ủ phân hữu cơ từ phân bò sử dụng chế phẩm sinh học

Nhờ ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến, các nhà nghiên cứu đã tìm ra rất nhiều phương pháp hữu ích và thiết thực cho người nông dân, giúp bà con có thể tận dụng các phụ phẩm nông nghiệp mà cách ủ phân hữu cơ từ phân bò là một trong số đó. Với giải pháp này, bà con có thể tạo ra một lượng phân bón hữu cơ vi sinh không chỉ có lợi cho cây trồng, mà còn cho cả đất canh tác lẫn môi trường sống xung quanh. Vậy cách ủ phân hữu cơ từ phân bò sử dụng chế phẩm sinh học như thế nào? Nguyên liệu để ủ cần những gì? Kỹ thuật ủ ra sao? Mời bà con tham khảo bài viết dưới đây nhé.

1. Phân biệt phân bón hữu cơ truyền thống và phân bón hữu cơ vi sinh

Không phải đến tận bây giờ người nông dân mới biết tận dụng các loại phụ phẩm nông nghiệp, bởi trước đó bà con đã rất quen thuộc với việc sử dụng phân chuồng tạo thành phân hữu cơ truyền thống. Tuy nhiên, việc ứng dụng khoa học công nghệ đã tạo ra phân bón hữu cơ vi sinh với chất lượng và hiệu quả vượt trội hơn hẳn.

1.1 Phân bón hữu cơ truyền thống

Về cơ bản, phân bón hữu cơ truyền thống là các loại phân chuồng như phân gà, lợn, trâu, bò,… được tiến hành ủ cho hoai mục sau đó dùng bón cho cây trồng. Ngoài các loại phân nói trên, bà con cũng thường dùng thêm một số nguyên liệu khác như than bùn, rau xanh, củ quả, rơm rạ,… cho quá trình ủ tự nhiên này.

Sau khi hoàn thành, phân chuồng hoai mục thu được có hàm lượng đạm, lân, kali khá cao trong thành phần và là những chất dinh dưỡng rất cần thiết cho cây trồng. Mặc dù vậy, cách ủ phân hữu cơ tại nhà theo phương thức hoai mục hoàn toàn tự nhiên này cũng có nhược điểm rất lớn, đó chính là nếu nguyên liệu không được xử lý kỹ lưỡng thì có thể gây phản tác dụng dẫn đến hiệu quả rất thấp.

1.2 Phân bón hữu cơ vi sinh

Thời gian gần đây, ngày càng nhiều bà con quan tâm tìm hiểu về phân bón hữu cơ vi sinh, một cải tiến vượt bậc nhằm tạo ra nền nông nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam. So với phân hữu cơ truyền thống, phân bón hữu cơ vi sinh không có sự khác biệt về nguyên liệu được dùng để ủ, tuy nhiên trong quá trình thực hiện sẽ được bổ sung thêm các loại chế phẩm sinh học, men vi sinh vật hữu ích nhằm bổ sung, tăng cường thêm các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cây trồng lẫn đất canh tác.

Hiện nay, một số chế phẩm sinh học, men vi sinh thường được sử dụng để ủ phân hữu cơ vi sinh có thể kể đến như:

• Nấm đối kháng Trichoderma: Đây là loại chế phẩm sinh học được bào chế nhằm hỗ trợ cây trồng gia tăng sức đề kháng, tiêu diệt mầm bệnh và giúp cho đất canh tác trở nên màu mỡ hơn. Nấm sẽ sống dưới dạng hoại sinh hoặc ký sinh trên các loại nấm gây hại, đồng thời sử dụng cơ chế cạnh tranh nguồn thức ăn để xâm nhập, hút cạn chất dinh dưỡng và khiến vật gây bệnh cho cây trồng chết đi.

• Chế phẩm EM gốc hay EM thứ cấp: Đây là loại chế phẩm sinh học có chứa nồng độ vi sinh vật rất cao, đặc biệt có thể chứa đến hàng tỉ vi sinh vật có lợi nên rất thích hợp dùng để ủ phân hữu cơ vi sinh cho cây trồng.

2. Phân hữu cơ vi sinh từ phân bò là gì, lợi ích ra sao?

Hoạt động chăn nuôi sẽ tạo ra một chất thải rất lớn bao gồm nước thải và phân từ các loài vật nuôi như trâu, bò, lợn, dê,… Trong đó, phân bò hay phần lớn các loại phân chuồng khác được tạo thành từ thức ăn mà vật nuôi sử dụng như cỏ tươi, rau củ quả, cám ngũ cốc,…

Các nhà nghiên cứu chuyên sâu đã chỉ ra rằng, trong thành phần của phân sẽ có chứa nhiều thành phần khác nhau như nitơ, phốt pho, kali,… mà bà con có thể tận dụng để làm phân bón vi sinh cho cây trồng, bằng cách bổ sung thêm các loại chế phẩm sinh học như nấm đối kháng Trichoderma, EM gốc hay thứ cấp,… Khi sử dụng, phân sẽ mang lại hàng loạt lợi ích thiết thực cho cây trồng như:

• Bổ sung thêm các chất dinh dưỡng tự nhiên cho cây trồng.
• Tăng độ mùn, màu mỡ giúp đất trở nên tơi xốp hơn.
• Hạn chế tình trạng thất thoát phân bón do bay hơi hoặc rửa trôi.
• Cải thiện độ ẩm cho đất giúp bà con giảm số lần tưới.
• Giúp chuyển hóa chất dinh dưỡng thành dạng dễ hấp thụ và nhờ đó làm giảm tình trạng cháy rễ, thối rễ ở cây.
• Là loại phân bón thân thiện với môi trường.

3. Cách ủ phân hữu cơ từ phân bò với chế phẩm sinh học

Cách ủ phân bò làm phân hữu cơ vi sinh với phân bò không quá phức tạp, điều quan trọng là bà con cần chuyển bị đầy đủ nguyên vật liệu và đặc biệt hơn cả là các chế phẩm sinh học, yếu tố hàng đầu quyết định sự thành công của quá trình ủ yếm khí.

3.1. Chuẩn bị nguyên liệu

Với cách ủ phân hữu cơ từ phân bò, bà con cần chuẩn bị một số nguyên liệu sau đây:

• Các loại chất thải chăn nuôi như phân chuồng, thức ăn thừa, rau củ quả hỏng, rơm rạ, ngọn mía, rau củ quả phế phẩm,… Ngoài ra, bà con cũng có thể sử dụng đệm lót sinh học VBio đã qua sử dụng như một loại nguyên liệu chất lượng cao.
• Chế phẩm sinh học EM VBio dạng bột hoặc dạng lỏng.
• Chế phẩm rỉ mật đường.

Trong các nguyên liệu nói trên, chế phẩm sinh học EM VBio, chế phẩm mật rỉ đường sẽ là những thành phần không thể thiếu, vì vậy để đảm bảo cách ủ phân bò khô thành phân hữu cơ vi sinh đạt được tỉ lệ thành công cao.

Sau khi chuẩn bị đầy đủ các nguyên vật liệu cần thiết, bà con cần chọn nơi phù hợp để tiến hành kỹ thuật ủ phân bò như nền xi măng, hoặc cũng có thể lót bao bạt bên dưới để chống thấm cũng như chảy nước xung quanh khu vực ủ phân.

3.2. Tiến hành cách ủ phân hữu cơ vi sinh từ phân bò hoai mục

Sau rất nhiều nghiên cứu, các chuyên gia đã tìm ra 3 cách ủ phân hữu cơ từ phân bò với phương thức cũng như thời gian ủ khác nhau, tùy theo nhu cầu sử dụng mà bà con có thể tùy ý lựa chọn gồm ủ nóng, ủ nguội và ủ nóng trước, ủ nguội sau.

3.2.1. Phương pháp ủ nóng

Để sản xuất phân hữu cơ từ phân bò với phương pháp ủ nóng, bước đầu tiên bà con cần xếp chất độn như rơm rạ, mùn cưa,… và phân bò thành từng lớp xen kẽ theo tỉ lệ tối ưu là cứ 5 phần phân chuồng lại cho 1 phần chất độn. Tiếp theo, bà con pha loãng chế phẩm EM1 VBio với nước rồi tưới lên lớp nguyên liệu đến khi cầm thử một nắm trong tay, nếu có nước rỉ ra ở các kẽ tay là đã đạt yêu cầu độ ẩm từ 60 đến 70%.

Để tăng thêm chất lượng của phân hữu cơ bò, một bí quyết hay là bà con có thể trộn thêm vôi bột vào nguyên liệu làm chất độn với tỉ lệ khoảng 1%, ngoài ra còn có thể trộn thêm khoảng 1 đến 2% phân supe lân để giúp tăng khả năng cân bằng đạm, bù lại cho lượng đạm tự nhiên đã bị mất khi nhiệt độ của đống ủ tăng cao.

Sau khi hòa trộn tất cả các thành phần nói trên với độ ẩm và tỷ lệ tối ưu, bà con vun lại thành một đống rồi dùng bạt nilon phủ thật kín lên trên. Sau khoảng một tuần, bà còn cần tháo bạt ra để tưới thêm nước, sau đó dùng xẻng trộn đều đống ủ lên vì lúc này, nhiệt độ có thể đạt đến 60 độ C và nếu không thực hiện thao tác này, các vi sinh vật háo khí sẽ mất đi môi trường thuận lợi để hoạt động.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực, cách làm phân hữu cơ từ phân bò này có khá nhiều ưu điểm nổi bật như thời gian ủ ngắn chỉ khoảng 30 đến 40 ngày, giúp tiêu diệt các hạt cỏ dại, ức chế và tiêu diệt các vi sinh vật có hại, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật có ích hoạt động mạnh hơn.

3.2.2. Phương pháp ủ nguội

So với phương pháp ủ nóng, sản xuất phân hữu cơ vi sinh từ phân bò bằng cách ủ nguội sẽ cần thời gian từ 3 đến 4 tháng, do nhiệt độ của đống ủ chỉ vào khoảng 25 đến 38 độ C tức tương đương với nhiệt độ môi trường thông thường, vi sinh vật vì thế cũng hoạt động chậm hơn so với cách ủ nóng. Tuy vậy, ủ nguội sẽ tạo ra phân hữu cơ vi sinh có chất lượng đạm cao hơn hẳn so với phương thức ủ nóng.

Để tiến hành ủ phân, bà con xếp phân tươi vừa thu dọn xong thành từng lớp rồi rắc chế phẩm EM1 dạng bột lên, mỗi lớp như vậy bà con rắc với tỉ lệ khoảng 2% và có thể ủ thêm với than bùn, đất bùn khô đập nhỏ nén chặt với nhau. Kế đến, bà con gom tất cả các nguyên liệu nói trên thành đống rồi dùng rơm rạ, mùn cưa hoặc xơ dừa phủ dày bên ngoài là đã hoàn tất.

3.2.3. Ủ nóng trước, ủ nguội sau

Đây là cách làm phân hữu cơ từ phân bò giúp đảm bảo sự toàn vẹn của lượng đạm có trong phân hữu cơ vi sinh, thời gian ủ cũng không cần phải đến 3 – 4 tháng, như ủ nguội nhưng sẽ dài hơn cách ủ nóng một chút. Đầu tiên, bà con tiến hành trộn phân chuồng với chế phẩm sinh học EM thành một đống rồi phơi nắng trong khoảng 5 đến 6 ngày, nhằm tạo điều kiện cho các vi sinh vật hoạt động mạnh mẽ hơn.

Khi kiểm tra và nhận thấy nhiệt độ đống ủ đạt từ 50 đến 60 độ C, bà con sử dụng cuốc xẻng để đào đều đống ủ rồi tưới nước lên để hạ nhiệt. Kế đến, bà con gom số nguyên liệu này lại thành một đống rồi nén chặt để chuyển sang trạng thái yếm khí. Sau 2 – 3 ngày, bà con cần kiểm tra để đảm bảo rằng đống ủ không có mùi hôi thối, nhiệt độ ở mức bình thường và màu sắc chuyển sang nâu đen như màu đất là đã thành công.

4. Cách bón phân hữu cơ cho cây

Sau khi thu được phân bón hữu cơ vi sinh, bà con có thể bón cho cây trồng theo hai phương pháp phổ biến gồm:

• Bón lót: Thực hiện trước khi trồng cây để bổ sung chất dinh dưỡng, cải tạo đất trồng và tạo ra môi trường thuận lợi cho cây trồng sinh trưởng, phát triển về sau.
• Bón thúc: Sử dụng phân bón vào thời kỳ cây trồng phát triển cành và lá.

5. Lưu ý khi sử dụng cách ủ phân hữu cơ từ phân bò với chế phẩm sinh học

Khi áp dụng cách ủ phân vi sinh với chế phẩm sinh học VBio, bà con cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Cần tìm mua chế phẩm sinh học VBio chính hãng để đảm bảo chất lượng cũng như tỉ lệ thành công cao của quá trình ủ.
• Đảm bảo độ ẩm và nhiệt độ của đống ủ luôn ở mức phù hợp với từng phương pháp.
• Thường xuyên kiểm tra đống ủ và trộn đều để đảm bảo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật có lợi hoạt động mạnh.
• Tùy theo phương pháp mà bà con có thể trộn thêm vôi bột, phân supe lân để tăng chất lượng của phân thu được.

Trên đây là một số cách ủ phân hữu cơ từ phân bò để bón cho cây trồng thông dụng nhất hiện nay, hy vọng rằng bà con đã có được những thông tin hết sức hữu ích để tận dụng chất thải chăn nuôi, các phụ phẩm nông nghiệp thành phân bón giàu chất dinh dưỡng cho cây trồng. Trong quá trình thực hiện, nếu bà con có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến sản phẩm, đừng ngần ngại mà hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn một cách tận tình và chuyên nghiệp nhất.